Leestip juli 2021

Roxane van Iperen: ‘Ik vind het een geweldige eer dat de CPNB mij heeft gevraagd het Boekenweekessay te schrijven, en om in het voetspoor van literaire grootheden als Komrij, Dorrestein en Palmen het boekenvak en de literatuur te mogen vertegenwoordigen. Uitgerekend in de laatste Boekenweek kwam de wereld zoals we die kenden knarsend tot stilstand, en in de onzekere periode die we nu betreden kunnen goede verhalen en beschouwingen extra houvast bieden. Het thema Tweestrijd geeft daar alle ruimte voor: het gaat wat mij betreft niet alleen over het onderzoeken van (innerlijke) conflicten, maar ook over stellingname in politieke en sociale kwesties, en de keuzes die mensen maken – ten goede en ten kwade.’

Roxane van Iperen (1976) is auteur en jurist. In 2016 verscheen haar debuutroman Schuim der aarde, waarmee ze de Hebban Debuutprijs won. In 2018 volgde 't Hooge Nest. Daarvan werden tot op heden meer dan 175.000 exemplaren verkocht, en het werd bekroond met de Opzij Literatuurprijs 2019. Negen landen verwierven de vertaalrechten, waaronder het Verenigd Koninkrijk en Duitsland, waar het boek ook de bestsellerlijsten haalde. De filmrechten zijn verkocht aan Man Up, het productiebedrijf van Carice van Houten en Halina Reijn. Van Iperen heeft een vaste column over macht in Vrij Nederland en schrijft voor diverse media.

Wat wij er van vinden:
 
Onze leestip moet uiteraard niet altijd een roman zijn. Deze keer tippen wij 'De genocidefax' van Roxane van Iperen. Voor een luttele € 3,75 leest u een essay dat u niet onberoerd zal laten.

In amper 96 bladzijden vraagt Roxane van Iperen zich af hoe het mogelijk is dat de meeste omstanders bij gruweldaden wegkijken, onverschillig blijven of zelfs meedoen. Wat drijft ons dat we ons zo moeilijk kunnen verzetten tegen het ‘groepsgevoel’, dat we, om niet ‘verstoten’ te worden, zelfs ingaan tegen onze eigen principes?

Roméo Dallaire, commandant van de vredesmissie in Rwanda stuurt een dringende fax naar het hoofdkantoor van de Verenigde Naties in New York met een verzoek om hulp omdat alle tekenen er op wijzen dat er een bloedbad op til is. De fax wordt genegeerd door de VN-top en we kennen allemaal het gevolg: een miljoen Tutsi’s en gematigde Hutu’s worden als beesten afgeslacht.

Dallaire vlucht niet weg maar blijft in eerste instantie ter plaatse en probeert vruchteloos alles te doen wat in zijn macht ligt om meer bloedvergieten te voorkomen. Terwijl de Verenigde Naties én de rest van de wereld alles proberen te doen om hun niet-handelen in de doofpot te stoppen of hun schuldig verzuim te minimaliseren, blijft de moedige en rechtschapen Dallaire zijn verhaal vertellen, tegen schenen schoppen, zelfs nadat hij wordt ontslagen, geïntimideerd en lijdt aan PTSS.

Roxane van Iperen houdt ons een spiegel voor, een ongemakkelijke waarheid. Ondanks onze rotsvaste overtuiging dat wij niet zouden meedoen aan wanpraktijken en ondanks onze Westerse vrijheden, onze zogenaamde vrije meningsuiting wijst de realiteit maar al te vaak iets anders uit. Mensen zoals Dallaire zijn ver in de minderheid. Wat zou jij doen?

Beoordelingen

Nieuws & Activiteiten